PAYLAÞIMEVÝ

sahinaltintop · Moderatör Kayýt: 17 May 2005 Mesajlar: 58 Konum: Ýstabul

ASP Nedir?
ASP, Active Server Pages 'in kýsaltýlmýþýdýr. Sunucu taraflý bir script dilidir.

Script dilleri HTML'nin yetersiz kaldýðý, yapamadýðý özellikleri verirler kullanýcýya. Bu temelde, web sayfalarýna giriþ (input), web sayfalarýnýn yorumlanmasý þeklinde olabilir. Scripting dilleri 2 türdür: Client ve Server taraflý.
Client taraflý scriptler bilgisayaramýzda çalýþýr ve Browser'ýmýzýn her özelliðini bir nesne olarak kabul eder ve browser üzerinde yapýlabilecek herþeyi þekilsel olarak yapabilirler. Bu scriptler JavaScript, jScript ve VBScripttir.

Server taraflý scriptler, client taraflý scriptlerden farklý olarak sunucu üzerinde çalýþýrlar. Yazýlan kodlar server tarafýndan okunur ve yorumlanýr. Sonucu HTML olarak talepde bulunan kiþinin bilgisayarýna gönderilir.

ASP'de sunucu taraflý bir script olup, ençok bilinen, en çok kullanýlan script dilidir. Tabi bunda Microsoft Firmasýnýn geliþtirdiði bir dil olmasý ve Microsoft ürünleri ile beraber uyumlu çalýþabilme yeteneklerinin olmasý büyük bir etkendir.
Yukarýda Client scriptler için dediðimiz: "Browser'ýmýzýn bütün özelliklerini nesne olarak kabul eder" cümlesini, burada ASP için, "WEB'in tamamýný nesne olarak kabul eder"þeklinde söyleyebiliriz. ASP kodlarýný çalýþtýrabilmek için bir sunucuya ihtiyaç duyarýz. Ben bunun için Windows98SE Cd'si içinde "ADD-ONS" klasründe bulunan PWS (Personel WEB Server)'ý kullanýyorum. Sizde tercihinize baðlý (iþletim sisteminize mi demeliydim...) dilediðiniz ASP destekli SERVER kullanabilirsiniz. Ben örneklerimde LocalHost olarak 127.0.0.1' i kullanacaðým.

Ewet artýk konuþmayý býrakýp çalýþmaya baþlamanýn zamaný geldi.

Yazým Biçimi ve Temel Kurallar

Temel olarak HTML bildiðinizi, PWS kurulumu ve kullanýmý ile ilgili nir sorun yaþamadýðýnýzý varsayarak uzun yolculuðumuza baþlýyoruz.
Asp kodlarýmýzý <% %> taglarý arasýnda yazarýz. Önce server'a ASP'nin temeli olan VBScripting kullandýðýmýzý belirtiriz. Bu taglarýn arasýný Server yorumlar. Client olarak talepde bulunmuþ kiþiye göndermez. Bu taglar arasýndaki komutlarý sonucunda ortaya çýkan HTML kodlarýný bilgisara gönderir. Bizde Hakký Ocal'ýn yolundan gidip, geleneði bozmadan örnek olarak Merhaba Dünya yazdýralým ilk .ASP sayfamýza... Aþaðýdaki kodlarý merhaba.asp olarak kaydedip, Browserdan adresini yazmak suretiyle çaðýralým, böylece daha iyi anlaþýlacaktýr; (http://localhost/merhaba.asp gibi...)

merhaba.asp

<% @LANGUAGE=VBSCRIPT CODEPAGE=1254 %><html><head><title>Merhaba Dünya</title><META http-equiv="content-type" content="text/html;charset=iso8859-9"><META http-equiv="content-type" content="text/html;charset=windows-1254"></head><body text="navy" bgcolor="#B8BCC7"><%Response.Write "<center><h3>Merhaba Dünya</h3></center>"%> </body></html>

scriptin çalýþmasýný görmek için týklayýn.

Ýçeriði Zenginleþtirmek
ASP sayfasý kendi vücudu içersinde birçok harici dosyalarýda barýndýrabilir. Bunlar ASP, txt, HTML, DHtml olabilirler. Bu dinamizmi ile ASP bize az yer kaplayan, hafif sitelerde, zengin bir içerik ve görsellik saðlar. Bir örnekle anlatayým; Bu yazýlarý okuduðunuz sayfada da olduðu gibi bütün sayfalarda gördüðünüz, Üst ve Sol kýsýmda bulunan, bütün sayfalarda ayný olan Navigasyon menusü aslýnda sadece bir DHtml dosyasý. Css ve HTML taban alýnarak yazýlmýþ ve scripting dili vasýtasý ile bütün sayfalara tek bir satýrla eklenmiþ. Biz bu eklemeyi nasýl yapacaðýz?
Bu eklemeyi;



þeklinde yaparýz. Bu kodda gösterdiðimiz *.htm dosyasý bizim ana sayfamýzda belirttiðimiz yere import edilecekdir. Ben navigasyon dizini içinde top.htm dosyasýný sayfamýn üst kýsmýna eklemiþim. Ve bu þekilde ziyaretçinin sitemde gezerken uðradýðý bütün sayfalara bu componenti ekleyerek bu menüyü görmesini pratik bir þekilde saðlamýþ oldum. Aksi takdirde tektek bütün sayfalara yazacak veya cut/paste la ekleyerek Hosting alanýmý daraltacaktým.

örnekkod.asp

<% @LANGUAGE=VBSCRIPT CODEPAGE=1254 %><html><head><title>Merhaba Dünya</title><META http-equiv="content-type" content="text/html;charset=iso8859-9"><META http-equiv="content-type" content="text/html;charset=windows-1254"></head><body text="navy" bgcolor="#ffffcc">
 <%Response.Write "<center>Merhaba Dünya</center>"%> </body></html>
_________________
Sen Ne kadar bilirsen bil karþýndakinin anlayacaðý bildiði kadardýr.